SIEM, EDR ve SOAR ürünleri ile bir APT tespiti nasıl yapılabilir?

Tanımlar;
SIEM (Security Information and Event Management) “Güvenlik Bilgisi ve Etkinlik Yönetimi” yazılımı gerçek zamanlı bir şekilde ağda gerçekleşen olayların görülmesini sağlar. Güvenliğin önemli bir bileşeni olan SIEM, farklı sistemlerden (güvenlik cihazları, ağ cihazları, sunucular, uygulamalar vb.) gelen log verilerini toplar, oluşabilecek saldırıları tespit edebilmek için bu verileri ilişkilendirir ve analiz eder ve bilgiyi daha sonra kullanmak üzere saklar. Bu bilgilerle güvenlik ihlalleri incelenebilir.

EDR (Endpoint Detection and Response) “Son Nokta Tespiti ve Yanıtlama”, sürekli izleme ve gelişmiş tehditlere müdahale ihtiyacını ele alan bir siber güvenlik teknolojisidir. Son nokta güvenlik teknolojisinin bir alt kümesi ve en uygun güvenlik duruşunun kritik bir parçasıdır. Antivirüs ve EDR çözümleri tek bir platform da birleşeceği konuşulurken, yine de iki ayrı çözüm olarak devam etmektedir. EDR, güvenlik analistlerinin çok sayıda son noktaya yayılan çok gelişmiş tehditleri ve daha geniş saldırı girişimlerini keşfetmelerine, araştırmalarına ve bunlara yanıt vermelerine yardımcı olacak doğru analizler ile doğru uç nokta görünürlüğü sağlamaya çalışmaktadır.

SOAR (Security Orchestration Automation and Responce) “Güvenlik orkestrasyon, otomasyon ve olaylara müdahale" Farklı kaynaklardan gönderilen güvenlik verilerinin toplanarak düzenlenmesini standardizasyonunu ve otomasyonunu sağlamak için ortaya konmuş bir sistemler bütünüdür.
Sürekli artan tehditlere karşı ağda toplanan verilerin artması sonucunda elde edilen farklı ve büyük verilerin düzenlenmesi ve raporlanması zorlaşmaktadır. SOAR Veri çeşitliliğinin ve miktarının artması karşısında tehdit müdahale yeteneklerinin artmasını sağlamakta ve iş süreçlerini kolaylaştırmaktadır.
10 ve daha fazla elemanın çalıştığı NOC ve SOC ekiplerinin SIEM yanında SOAR da kullanma gerekliliği de ortaya çıkmaktadır. SOAR kavramı içinde öne çıkan iki önemli tanım otomasyon ve orkestrayon ‘dur. Otomasyon uzmanın elle yapacağı işlemlerin otomasyon ortamında hızlıca ve hatasız yapılması, orkestrasyon ise farklı güvenlik uygulama ve servislerinin birlikte çalıştırılması ve birbirine entegre edilmesidir. 
Saldırılar daha karmaşık hale geldikçe tehdit istihbaratında hızlanmak gerekecektir. Daha hızlı öğrenme ve daha hızlı cevap süreleri elde etmenin yolu SOAR dan geçmektedir. SOAR şüpheli davranışların algılanmasını kolaylaştırmakta ve cevap verme süresini azaltmaktadır. Veri kaynaklarından gelen bilgileri birleştirerek işlemlerin etkinliğini ve verimliliği arttırmakta ve cevapları otomatikleştirmektedir. Sonuç olarak SIEM olayların analizini yapıp sonuçları söylerken SOAR olayları anlayıp karşı hamle yapmaktadır.
              
APT (Advanced Persistent Threat), “Gelişmiş Sürekli Tehdit”  terimi, 2006 yılında ABD Hava Kuvvetleri’ndeki analistler tarafından yaratılmıştır. Bu, saldırganların profillerini niyetlerini ve yapısını temsil eden üç yönünü açıklamaktadır:
Advanced: Saldırgan, siber saldırı yöntemleri ve yönetim teknikleri konusunda akıcıdır ve özel istismarları ve araçları hazırlama yeteneğine sahiptir.
Persistent: Saldırganın uzun vadeli bir amacı vardır ve algılamadan kendi hedeflerine ulaşmak için çalışır.
Threat: Saldırgan organize edilmiş, finanse edilmiş, motive edilmiş ve her yerde bulunabilecek bir fırsata sahiptir.

APT’ler, daha önce belirtildiği gibi, esas olarak, çok çeşitli amaçlar için değerli bilgiler çalmak için bilgi sistemlerine ve iletişimlere yetkisiz erişime sahip olan ve yönlendiren organize bir grubun eylemlerini yapar. Casusluk veya dirty tricks olarak da bilinen APT’ler, dijital varlıklara erişimi kolaylaştıran bir casusluk biçimidir. Saldırganlar bu erişimin önündeki engelleri kaldırmaya çalışır, bu nedenle bu saldırılar genellikle sabotaj içermez. Bununla birlikte, saldırganlar, eylemlerinin izlerini sistem günlüklerinden temizlemek için çeşitli tekniklerden yararlanabilir. 

Yorumlar;
SIEM ile APT engellenebilir mi?
Log verilerinin toparlanması, analiz ve tecrübe edilmesi sonrası bir sonuç verdiğinden bence zayıf kalmakta çünkü karşısında; hedefi belirlenmiş yazılım (APT) var. Ortama uyum sağlayan ve izlerini kaybedebilen bir sistem. Tek başına başarısız kalır.

EDR ile APT engellenebilir mi?
Son noktaya yayılan çok gelişmiş tehditleri ve daha geniş saldırı girişimlerini keşfetme durumu elimizi güçlendirecek. Bulaşan virüsten hangi klasörlerin etkilendiği, hangi dosyalara bulaşığını gösterir, bir savunma mekanizması olmadığından, bir ara katman vazifesini yerine getirmekte.

SOAR ile APT engellenebilir mi?
Farklı kaynaklardan gönderilen güvenlik verilerinin toplanarak düzenlenmesini standardizasyonunu ve otomasyonunu sağlamak için aslında bir ara katman görevi görmekte. Birden fazla oluşabilecek veri (Log) kayıtlarını bir araya getirebilen (aynı dili konuşturabilen) bu mantıkla bakarsak bir raporlama modülü gibi değerlendirmek en mantıklısı.

Entegre Çözüm;
SIEM kullanımı ile Log kayıtlarını elde eder, EDR ile bulaşan dosya ve katmanları tespit eder ve de SOAR ile hızlı raporlama bilgisi ile saldırıyı iyice anlayıp ve nasıl yürütüldüğünü bilebilir ve önlem alma ile belki bir şansımız olabilir.

Ama işi şansa da bırakmamak lazım;
Bildiğimiz siber teknolojilerden bir adım önde bir yazılım olarak kabul edilen (APT) Devletler veya büyük gruplar tarafından desteklenmeleri sebebiyle, bazı kontrol mekanizmaları sağlayıp, önlemler almamız ile APT saldırılarını engellememiz mümkün olabilir.
v  Öncelikle, Güçlü şifre politikaları oluşturabiliriz, Belirli ve karmaşık periyotlarla yenilemeliyiz.
v  İnternet ağımızdan başlayarak, Proxy / İçerik filtreleme politikalarının güncelleyebilir,
v  Ağ trafiği istatistikleri (Bağlantı süresi, Paket boyutu, Giden / Gelen verinin oranı) takip edebilir.
v  Proxy / İçerik filtreleme politikalarının güncellenmesi ve de
v  Güvenlik duvarının kurallarını güncelleyebiliriz.
v  Bilinçsiz kullanıcıyı kontrol altına alabilmek adına, Çalışan personele farkındalık eğimi verebiliriz,
v  Kullanıcıların erişim alanlarını kısıtlayabiliriz. (Giriş aygıtları kısıtı ve Admin yetkisi alma) gibi,
v  Kritik sistemlerimizi mümkünse internetten izole hale getirebiliriz.

Kaynaklar:     
    SIEM Korelasyon Kurallarının En Çok Kullanıldığı 5 Alan - (https://www.beyaz.net/tr/guvenlik/makaleler/ siem_korelasyon _kurallarinin_ en_cok_kullanildigi_5_alan.html)
    EDR - Endpoint Detection and Response (Son Nokta Tespiti ve Yanıtlama) (https://www.oveobilisim.com/edr)
    SOAR - (https://www.ercanyuzuk.com/2019/11/soar-security-orchestration-automation.html)
    Siber güvenlik kılavuzu: Advanced Persistent Threat (APT) nedir? - (https://www.dijitalx.com/2018/08/13/siber-guvenlik-kilavuzu-advanced-persistent-threat-apt-nedir)
    Siber Güvenlik Saldırılarının Motivasyon ve Amaçları - (https://www.bgasecurity.com/2019/05/siber-guvenlik-saldirilarinin-motivasyon-ve-amaclari-bolum-5)