Uzun saatler ekran karşısında çalışmak gözlerde kuruluk, yanma, kızarıklık, ışık hassasiyeti, bulanık görme, göz ve baş ağrılarına yol açabilir. Belli önlemler alarak bu şikayetleri azaltmak mümkündür.
Ofis ortamında göz sağlığını etkileyen etkenler; ortam aydınlatması, havalandırma ve özellikle klima olarak sıralanabilir. En önemli etken ise uzun süreli ekran kullanımıdır. Bu durumdan gözün iki bölümü daha çok etkilenir. Bunlardan ilki göz yüzeyidir. Ekrana uzun süre bakıldığında göz yüzeyi (kornea) yeterince nemlenemez ve kuruluk, batma, kızarıklık gibi göz yüzeyi tahrişine bağlı sorunlara sebep olur. İkincisi ise göz kaslarıdır. Aynı mesafeden ekrana uzun süre bakılması hem göz uyum kasında hem de gözü hareket ettiren kaslarda spazma neden olarak bulanık görme, odaklanamama ve baş ağrısı gibi rahatsızlıkları ortaya çıkarır.
Bilgisayar ekranlarında piksel denilen küçük noktalar bulunmaktadır. Gözlerimizin piksellerden oluşan bu görüntüleri hafızada kayıtlı tutabilmesi için normalden çok daha fazla çalışması gerekmektedir. Gözün uyum mekanizması bilgisayar monitörünün titreşen görüntüsüne kilitlenmekte ve sürekli olarak gözdeki kaslar kasılıp gevşemek zorunda kalmaktadır. Bu durum bilgisayar ekranına bakan kişilerde göz yorgunluğa neden olmaktadır.
Klimalı ortamlar da, bilgisayar karşısında çalışan bireylerde gözyaşı buharlaşmasını arttırıp nem oranını düşürmekte ve göz kuruluğunu arttırmaktadır.
Bilgisayar kullanımı çok aşırıya kaçmadıkça herhangi bir kırılma kusuruna sebep olmaz, gözü bozmaz. Ancak mevcut olan ve kişinin o ana kadar önemsemediği veya bilmediği düzeltilmemiş kırılma kusuru (hipermetropi, myopi, astigmatizma, presbiyopi olarak adlandırılan yaşlılık hipermetropisi) olan bireylerin 50-80 cm mesafede uzun süre çalışıyor olmaktan dolayı, daha fazla şikayetleri olacaktır.
Göz kuruluğu nedeni; “Bilgisayar kullanımı sırasında göz kırpma sayısı normal değerinin (dakikada 12-18) üçte birine (dakikada 4-6) inmektedir. Göz kırpma sayısının azalmasıyla birlikte kornea tabakasının nemlenmesi, oksijenlenmesi ve beslenmesi bozulmakta bu da göz kuruluğuna neden olmaktadır.
* Bilgisayar başındayken yarım saatte bir mola verin: Yaklaşık 20-30 dakikada bir verilecek molalarla, bakış mesafesi değiştirilip 20 saniye kadar uzağa bakılarak göz kaslarında spazm gelişmesi ve buna bağlı göz ve baş ağrılarının ortaya çıkması engellenebilir.
* Ayrıca arada bir başımızı kaldırıp uzaklara bakmak göz kaslarımızı gevşetir ve gözümüzün dinlenmesini sağlar.
* Gözle ekran arası mesafe monitör boyutlarına göre 50-80 cm arasında ayarlanmalıdır.
* Ekranda açık renk zemin üzerine koyu renk ve uygun büyüklükte yazı karakterleri kullanılmalıdır.
* Ortam aydınlatmasında kullanılan ışık göze direkt gelmemeli, parlama ve yansımayı engelleyecek şekilde olmalıdır.
* Çalışma ortamında nem oranın düşük olmaması ve havalandırma sistemlerinin direkt göze gelmemesi gereklidir.
Amsler Grid Testi, standart bir göz muayenesi niteliğinde olmasa da görme merkezindeki etkileyen farklı görme sorunlarını tespit etmeye yardımcı olmaktadır. 40 yaş üzerinde bulunan kişilerin bu testi uygulamasında fayda vardır. Amsler Grid, bir göz testi olarak başta sarı nokta hastalığı şüphesi bulunan hastaların mutlaka uygulaması gereken bir testtir. Testi yeterli ışık alan bir ortamda, her göz için ayrı ayrı uygulamalısınız.
Amsler grind göz testi’nin uygulama şekli aşağıdaki gibidir:
* Kullandığınız gözlük veya kontakt lens varsa gözlerinize takınız.
* Amsler grid şablonu düz bir zemine sabitleyiniz ve tam karşı açısına geçiniz.
* Bir gözünüzü elinizle kapattıktan sonra şeklin orta noktasına odaklanınız.
* Şemadaki büyük karenin dört köşesini birden görüp görmediğiniz bu noktada önem arz etmektedir.
* Bu işlem her iki göz için de ayrı ayrı tekrarlanmalıdır.
* İşlem esnasında her bir köşeyi göremiyorsanız ve çizgilerde dalgalanmalar kırılmalar yaşıyorsanız bu görme merkezinizde bir problem olduğuna işaret ediyor olabilir.
* Bu göz testi, herhangi bir hastalığın teşhis edilmesinde kullanılması ancak doktor kontrolünde söz konusu olabilir.
Renk körlüğü testti, Renk duyusu gözün retina tabakasında yer alan konilerle oluşmaktadır. Genellikle doğumsal olarak bu hücrelerin renk algılamadaki yetersizlikleri sonucunda kalıtsal renk körlükleri ortaya çıkmaktadır. Bunları birçok yöntemle ortaya çıkarmak mümkündür. Bunlardan birisi de aşağıdaki testtir. Kişinin bu renk levhalarındaki rakamları doğru şekilde algılaması gerekir aksi takdirde renk körlüğünden söz edilebilir. (Bu test renk körlüğünün teşhisinde kullanılsa da asıl teşhis ancak detaylı göz muayenesi aracılığıyla konulabilir.)
*001 Renk körü olanlar ve normal görenler 12 görürler.
*002 Normal görenler 5 olarak görür.
*003 Normal görenler 7 olarak görür. Tüm renklere karşı renk körü olanlar hiçbir şey göremez.
*004 Normal görenler 16 olarak görür. Tüm renklere karşı renk körü olanlar hiç bir şey göremez.
*005 Normal görenler 73 olarak görür. Tüm renklere karşı renk körü olanlar hiç bir şey göremez.
*006 Kırmızı ve Yeşil renk körü olanlar 5 olarak görür. Normal görenler hiçbir şey okuyamazlar.
*007 Kırmızı ve Yeşil renk körü olanlar 45 olarak görür. Normal görenler hiçbir şey okuyamazlar.
*008 Renk körü olanlar 2 veya 6 olarak görürler. Normal görenler 26 olarak okurlar.
*009 Kırmızı - Yeşil renk körü olanlar 3 olarak okur. Normal görenler 8 olarak görür.
*010 Kırmızı - Yeşil renk körü olanlar 79 olarak okur. Normal görenler 29 olarak görür.
Kaynaklar:
https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/ofiste-goz-sagligini-korumanin-8-yolu
https://www.dunyagoz.com/tr/kurumsal/haberler/masa-basi-calisanlar-ekranlar-goz-sagliginizi-tehdit-ediyor
https://www.drahmetakman.com/tr/blog/bilgisayarlar-ve-goz-sagligi
https://www.medicana.com.tr/haber-detay/8285/bilgisayar-kullanimi-ve-goz-sagligi
https://venividigoz.com/goz-testi/?gclid=EAIaIQobChMI86T1zuaO9QIVlrt3Ch1TrAANEAAYASAAEgLku_D_BwE
https://www.igh.com.tr/tr/renk_korlugu_testi