Acil durum: İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek veya işyerini dışarıdan etkileyebilecek; Yangın, Patlama, Tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, Zehirlenme, Salgın hastalık, Radyoaktif sızıntı, Sabotaj ve doğal afet gibi ivedilikle müdahale gerektiren olayları ifade eder.
Acil durum planı: İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler ile uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı planı, acil durum müdahale yöntemlerinin belirlenmesi, sınırlayıcı önleyici tedbirlerin belirlenmesi, toplanma yerinin ve tahliye planlarını oluşturulması ile önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda yapılması gereken çalışmalar ile bu durumların güvenli olarak yönetilmesi ve bu konularda görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Güvenli yer (Toplanma yeri): Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta belirlenmiş güvenli yeri ifade eder.
İşveren, ilk yardım konusunda 29/7/2015 tarihli ve 29429 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İlkyardım Yönetmeliği esaslarına göre destek elemanı görevlendirir.
Acil Durum Planının Hazırlanması (Acil durum ekipleri ve görevleri):
a) Söndürme ekibi.
b) Kurtarma ekibi.
c) Koruma ekibi.
d) İlk yardım ekibi.
Söndürme ekibi: İşyerinde çıkabilecek yangınlara derhal müdahale ederek mümkünse yangını kontrol altına almak, yangının genişlemesine mâni olmak ve söndürme faaliyetlerini yürütmek.
Kurtarma ekibi: İşyerlerinde acil durum sonrası; çalışanların, ziyaretçilerin ve diğer kişilerin arama ve kurtarma işlerini gerçekleştirmek.
Koruma ekibi: Acil durum nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önlemek, acil durum ekipleri arasındaki koordinasyon işlerini gerçekleştirmek, sayım işlerini yürütmek, gerektiğinde ilgili ulusal ve yerel kurumların müdahale ekiplerine bilgi vermek.
İlk yardım ekibi: Acil durumdan olumsuz etkilenen kişilerin ilk yardım müdahalelerini gerçekleştirmek.
İşveren, işyerlerinin tehlike sınıfına göre, her biri için (söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım) uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı olarak görevlendirir.
a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 30 çalışana kadar,
b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 40 çalışana kadar,
c) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 50 çalışana kadar,
Görevlendirme yapılırken (a) bendinde 30 ve katları, (b) bendinde 40 ve katları ve (c) bendinde 50 ve katları dâhil edilir.
(10’dan az çalışanı olan işyerlerinde; acil durumlara ilişkin ulusal ve yerel kurum ve kuruluşlarla irtibatı sağlamak ve birinci fıkrada yer alan ekiplerden söndürme, kurtarma ve koruma ekiplerinin tamamı için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az bir çalışanın destek elemanı olarak görevlendirilmesi yeterlidir.)
Destek elemanları ile ilgili;
- Her konu için birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken işyerlerinde bu çalışanlar konularına göre ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur.
- İşveren tarafından acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak üzere koruma ekibinden sorumlu veya sorumlular görevlendirilir.
- Ekiplerde görevlendirilecek destek elemanları ve varsa yedekleri belirlenirken işyerindeki vardiya düzeni dikkate alınır.
- Acil durum ekiplerinde görevlendirilen destek elemanlarının adı, soyadı, unvanı, sorumluluk alanı ve iletişim bilgilerini içeren liste, işyerinde çalışanların görüş seviyesine uygun yükseklikte ve görünür bir şekilde asılır.
- Acil durum ekiplerinde görevlendirilen destek elemanlarının işyerinden ayrılma, yer değişikliği ve benzeri durumlarda yerine yeniden görevlendirme yapılır.
Söndürme Ekibinin Görevleri:
- Yangın çıktığını öğrenir öğrenmez ekip başı, yangını itfaiyeye ve ilgili kişilere en kısa zamanda telefonla haber verir ve itfaiyeye yangın yerini, tam adresini çıkış saatini ve yangının türünü bildirir.
- Yangın haberi ulaştığında, yangın yerine gelerek yangının ne tür yangın olduğunu belirleyerek iş yerindeki yangın söndürme malzemelerini kullanarak, yangını söndürmeye ve kontrol altına almaya çalışır.
- Yangın içerisinde kalmış herhangi bir canlı belirlediklerinde, kurtarma ekibine bildirerek kurtarılmasını sağlar.
- İtfaiye ekibi geldikten sonra, söndürme çalışmaları itfaiye ekibine bırakılır, yalnızca yardım istendiği durumlarda, itfaiye ekibine yardımcı olunur.
- Yangın bölgesinin çevresini güvenlik şeritleriyle çevirerek, ilgisiz şahısların yangın bölgesine girmesini engeller.
- Gelecek itfaiye ve ambulans araçlarına yardımcı olmak amacıyla, güzergâh üzerindeki araçların ve diğer engellerin kaldırılmasını sağlayarak yol gösterir.
- Yangın söndürüldükten sonra, çevre güvenlik önlemlerini sürdürerek yangın yerinin temizlenmesini sağlanması ve diğer ekiplerle birlikte yangının çıktığı yer, çıkış nedeni, yangın söndürme çalışmaları, yangın sonrası maddi hasar ve diğer kayıplarla ilgili belirlenmesi ve rapor hazırlaması hususlarında yardımcı olur.
Kurtarma Ekibinin Görevleri:
- En hızlı şekilde teçhizatları ile birlikte yangın yerine ulaşır ve yangın söndürme ekibinden alınacak bilgiler ışığında arama, kurtarma ve tahliye çalışmalarına başlar.
- Kendi can güvenliklerini tehlikeye atmadan, yangın içerisinde kalan canlılara gerekli teçhizatı kullanarak ulaşmaya çalışır.
- Kurtardıkları canlıların ilkyardımı için, ilkyardım müdahale bölgesine taşınmasını sağlar.
- Yangın içerisinde kurtarılması öncelikli malzemeler ve eşyalar varsa bunların yangın dışına çıkarılması çalışmalarını yapar.
- İtfaiye ekibi geldikten sonra, itfaiye ekibine arama kurtarma çalışmalarında yardımcı olur.
- Yaşlı, engelli, hamile ve kreşteki çocuklar gibi özel politika gerektiren gruplarla acil durumlarda yardımcı olmak üzere bu ekipten bir sorumlu ilgilenir.
Koruma Ekibinin Görevleri:
- Acil durum nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önler.
- Acil durum ekipleri arasındaki koordinasyon işlerini gerçekleştirir.
- Sayım işlerini yürütür.
- Gerektiğinde ilgili ulusal ve yerel kurumların müdahale ekiplerine bilgi verir.
İlkyardım Ekibinin Görevleri:
- İlk yardım müdahalesi gerektiren acil durumlarda ilk müdahaleyi yaparak en seri şekilde en yakın sağlık merkezine gönderilmelerini sağlar.
- Olay yerine gelecek olan ambulans ve sağlık ekibine, ilkyardım ekibi yardımcı olur.
Kaynaklar:
* Marmara üniversitesi İSG ders notları
* http://isg.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/160/2020/01/Acil-Durum-Plan%C4%B1-Haz%C4%B1rlama-Rehberi.pdf
* https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18493&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
Resimler:
* https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEjVSMzAUsacBW8qWWQ0PReGK_S3IaqLKWZCH0anSg6z0VCSIxRRQcwsi-94H_SmfjaYw9NNyjZVzEzBynSxAPYvI2FSSfL_3q6pB_xAtI1IXU288onM_urje3ufBjofnzlWwWqLzn301tsj5BYZm2yXMe12dyWa=
* https://www.izmiratex.com/uploads/cat/eee522e564d09435e585efd75974946fi.jpg
* https://static.ticimax.cloud/cdn-cgi/image/width=-,quality=85/7367/uploads/urunresimleri/buyuk/acil-toplanma-yeri-cecb.jpg
* https://yangindanismanligi.com/wp-content/uploads/2018/07/Yang%C4%B1n-E%C4%9Fitimleri-ve-Yang%C4%B1n-Tatbikatlar%C4%B1.png
* https://dargeb.com/wp-content/uploads/2020/11/ilkyardim-kaza-hasta-sedye.jpg
* https://images.assetsdelivery.com/compings_v2/anatolymas/anatolymas1604/anatolymas160400009.jpg
* https://komek.org/images/branslar/KOMEKilkyardim.svg
* https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEhOqQstduA_Dnuog2RJmTGlVla29I98kMYSyF0-tN54hLstrMiSPFc04B8_kKH_ZJo8lna6S3uNu38CF7Hc8W7DqnnfZca19A61oglUBv5isvMCK2wbq-V9Vcs-ex9Xg6eKRGqwWAlzfSCkU1uFrNPYqXQOoG6Xfl58-ggiOUuDFGpG=